Rekolekcje – dla uczniów dni wolne, dla nauczycieli zwykłe dni pracy.
Uczniowie szkół i placówek oświatowych mają 3 dni zwolnienia na uczestniczenie w rekolekcjach. Natomiast dla nauczycieli jest to zwykły okres pracy, w którym muszą być do dyspozycji dyrektora szkoły. Najczęściej są zobowiązywani do sprawowania opieki nad uczniami, ale dyrektor szkoły może w tym czasie powierzyć im także pełnienie innych obowiązków.
Rekolekcje nie są czasem urlopu dla nauczycieli.
Nauczyciele szkoły feryjnej korzystają z urlopu wypoczynkowego w okresie ferii zimowych i letnich, zatem dni rekolekcji nie są dla nich czasem wolnym od pracy. Szczegółową organizację pracy szkoły w okresie rekolekcji powinien określić dyrektor szkoły na podstawie właściwych zapisów statutu szkoły. Dyrektor szkoły może w tym czasie np.:
- Zobowiązać nauczycieli do sprawowania opieki nad uczniami biorącymi udział w rekolekcjach,
- Zobowiązać nauczycieli do organizacji zajęć opiekuńczo –
wychowawczych w szkole dla dzieci, które nie biorą udziału w rekolekcjach, lub po ich zakończeniu, - Zorganizować szkolenie dla nauczycieli lub zebranie rady pedagogicznej, ale tylko gdy 100% uczniów jest na rekolekcjach i przy założeniu, że 100% nauczycieli będzie uczestniczyło w zebraniu. Jest także rozwiązanie pośrednie –
dyrektor szkoły zapewnia nauczyciela (kilku nauczycieli) do opieki nad uczniami pozostającymi w szkole (wówczas oni nie uczestniczą w szkoleniu, gdyż już np. przeszli podobne szkolenie), a z pozostałymi realizuje szkolenie. Nie może być bowiem sytuacji, że 100% nauczycieli ma zebranie/szkolenie, a uczniowie pozostają bez opieki (nawet gdyby to był tylko jeden uczeń).
W czasie rekolekcji opiekę nad uczniami co do zasady sprawują nauczyciele katecheci.
Uczniowie uczęszczający na naukę religii uzyskują 3 dni zwolnienia z zajęć szkolnych w celu odbycia rekolekcji, jeżeli religia lub wyznanie, do którego należą, nakłada na swoich członków tego rodzaju obowiązek. Opiekę nad uczniami w tym czasie sprawują nauczyciele katecheci. Przy czym chodzi tu również o opiekę rozumianą jako dawanie wsparcia, zaspokajania potrzeb, zapewnienie prawidłowych warunków do realizacji tych potrzeb, co w kontekście rekolekcji nabiera bardzo specyficznego wymiaru.
Opiekę –
Trudno sobie jednak wyobrazić, że kilku katechetów będzie w stanie zapewnić faktyczne bezpieczeństwo wszystkim uczniom lub nawet części. Dlatego opiekę w rozumieniu zapewnienia bezpieczeństwa powinni sprawować także inni nauczyciele. Szczegółowe zasady dotyczące organizacji rekolekcji są przedmiotem odrębnych ustaleń między organizującymi rekolekcje a szkołą (& 10 ust. l rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w przedszkolach i szkołach publicznych).
Uczniowie muszą mieć zapewnione bezpieczeństwo w szkole i poza nią.
Dyrektor szkoły ma obowiązek zapewnić bezpieczeństwo uczniom podczas uczestnictwa w zajęciach organizowanych przez szkołę zarówno w szkole, jak i poza szkołą (art.39 ust. l pkt 5a ustawy o systemie oświaty oraz & 2 rozporządzenia MENiS w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach). W związku z tym w sytuacji gdy grupa uczniów uczęszczających na rekolekcje jest za duża, aby sami katecheci mogli zapewnić im bezpieczeństwo, dyrektor szkoły może, a nawet powinien zobowiązać do tego także innych nauczycieli. Musi to jednak uczynić w taki sposób, aby jego polecenia nie wywołały konfliktów sumienia poszczególnych osób.
Zamiast zwolnienia od zajęć –
Coraz bardziej powszechną praktyką jest skracanie lekcji w dniach, w których odbywają się rekolekcje, po to, aby uczniowie mogli uczestniczyć w rekolekcjach. Jednak praktyka ta nie znajduje oparcia w obowiązujących przepisach, które wyraźnie stanowią, że uczniowie uczęszczający na naukę religii mają prawo do 3 dni zwolnienia z zajęć szkolnych (& 2 rozporządzenia MENiS z 31 grudnia 2002 r.)
W szkołach wielo wyznaniowych możliwe są inne zasady organizowania rekolekcji.
Inna sytuacja zaistnieje, gdy do jednej szkoły uczęszczają uczniowie różnych wyznań, a ich rekolekcje będą przypadały w różnych terminach. Może się też zdarzyć, że większość uczniów wybierze etykę i w ogóle nie będzie korzystała z rekolekcji. W takiej sytuacji uzasadnione będzie zorganizowanie dla uczniów normalnych zajęć, które zostaną skrócone tak, aby chętni uczniowie mogli uczestniczyć w rekolekcjach.
Podstawa prawna:
art. 39 ust. l pkt 5a ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, póz. 2572 ze zm.), & 10 ust. l rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w przedszkolach i szkołach publicznych (Dz.U. z 1992 r. Nr 36, póz. 155 ze zm.), –
Źródło –
w Katowicach, Biuletyn katechetyczny nr 32, Katowice, wrzesień 2009, s. 7-
Czy dyrektor szkoły ustalając dodatkowe dni wolne od zajęć dydaktyczno – wychowawczych, powinien uwzględnić 3 dni na rekolekcje wielkopostne?
Czy zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 5 października 2010 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie organizacji roku szkolnego (Dz. U. Nr 186, poz. 1245) –
Odpowiedź: Dyrektor szkoły ustalając dodatkowe dni wolne od zajęć dydaktyczno –
Uzasadnienie: Problematykę związaną z organizacją rekolekcji wielkopostnych, regulują przepisy rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 36, poz. 155 z późn. zm.) –
Bożena Barszczewska
Pytanie pochodzi z publikacji Prawo Oświatowe
http://www.abc.com.pl/pytanie/3327/6
dostęp: 12.09.2011
Zgodnie z § 5 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 kwietnia 2002 r. w sprawie organizacji roku szkolnego (Dz. U. z 2002 r. Nr 46, poz. 432, z późn. zm.) dodatkowe dni wolne od zajęć dydaktyczno-
Z pewnością organizacja rekolekcji nie mieści się w przypadkach określonych w pkt 1 i 2 wskazanego powyżej przepisu. Wątpliwe jest również twierdzenie, że w czasie rekolekcji mogą być ustalone dodatkowe dni wolne, ponieważ jest to uzasadnione organizacją pracy szkoły lub placówki lub potrzebami społeczności lokalnej (pkt 3). Należy wskazać, że dyrektor szkoły o terminie rekolekcji powiadamiany jest co najmniej na miesiąc przed terminem ich rozpoczęcia (§ 10 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach –
Piotr Gąsiorek
Zespół Obsługi Prawnej
Kuratorium Oświaty w Gorzowie Wielkopolskim